Van Gogh in België en Frankrijk

Via de opstapplaatsen Amersfoort en Breda rijden we naar de Belgische streek de Borinage, waar Vincent van 1878 tot 1880 woonde en werkte als lekenprediker. Hij gaf les, bezocht zieken en las voor uit de Bijbel. Vincent was getroffen door de armoede in deze mijnstreek. Hij leefde midden tussen de mijnwerkers, op dezelfde manier als zij: in armoede. Hij sliep op de vloer en gaf al zijn bezittingen weg. We bekijken in de Borinage enkele plaatsen waar Vincent toen leefde. In Petit-Wasmes zien we het huis van de familie Denis, waar Van Gogh destijds woonde en de kinderen van het gezin onderwees. Langs de restanten van de kolenmijn Marcasse, die hij in april 1879 bezocht, rijden we naar Cuesmes, waar Vincent nadat zijn contract als lekenprediker niet werd verlengd bij de familie Decrucq ging wonen. Hier richtte hij zich, hoewel eerst nog weifelend, volledig op het tekenen. In het het Maison Van Gogh in Cuesmes krijgen we aan de hand van reproducties van werken en delen van de briefwisseling met zijn broer Theo een beeld hoe Vincent hier toen leefde. Na ons bezoek rijden we naar Mons (Bergen), waar we overnachten. We dineren op deze avond in het hotel. (ca. 310 km)

In de laatste decennia van de 19e eeuw was de Franse hoofdstad het bruisende hart van de kunstwereld. Vincent woonde tussen 1873 en 1876 meerdere malen in Parijs, waar hij als medewerker van de kunsthandel Goupil & Cie emplooi vond. In die jaren bezocht hij in zijn vrije tijd het Louvre en Musée du Luxembourg. Tien jaar later, na omzwervingen in Engeland, Nederland en België, zou Vincent terugkeren naar Parijs, nu als kunstenaar. Hij wilde zich verder bekwamen in het modeltekenen en woonde bij zijn broer Theo in Montmartre. Hier raakte hij bekend met het werk van de impressionisten, sloot vriendschappen met diverse kunstenaars zoals Henri de Toulouse-Lautrec en Paul Signac en organiseerde tentoonstellingen. Net als Vincent reizen wij naar de Franse hoofdstad, waar we twee nachten in een hotel aan de rand van het centrum verblijven. Onze kennismaking met Parijs start met een mooie stadsrondrit langs de bekende highlights. De rondrit eindigt bij het Musée d’Orsay, misschien wel het mooiste museum voor de schilderkunst uit de tweede helft van de 19e eeuw. In het voormalige treinstation bewonderen we een aantal werken van Van Gogh uit zijn periode in Arles en Auvers-sur-Oise. Ook zien we hier verschillende schilderijen van zijn tijdgenoten die hem hebben geïnspireerd. Na het bezoek kunt u op eigen gelegenheid de stad verder verkennen. Het diner is op deze avond inbegrepen. (ca. 210 km)

In juni 1886 gingen Vincent en Theo in een ruim appartement aan de rue Lepic 54 in Montmartre wonen. Vincent had hier een eigen atelier: een kamer met een klein raam aan de achterkant van het pand. Vanaf de vierde etage van het complex keek het appartement uit over de stad: een uitzicht dat Vincent meerdere malen vastlegde op doek. Maar het liefst stond hij buiten op straat in Montmartre, waar de onderwerpen zich voor hem aandienden: straatgezichten, de molens op Montmartre, cafés… Met het openbaar vervoer reizen we op deze ochtend naar de kunstenaarswijk Montmartre. Al dwalend door de kleine straatjes zien we verschillende plekken waar Vincent ook kwam. Het appartement aan de rue Lepic bestaat nog steeds, maar is helaas niet toegankelijk voor publiek. De wandeling voert ons via het 9e arrondissement, waar Theo en Vincent ook enige tijd woonde, naar het Louvre. Vincent bezocht in die periode zeer regelmatig het museum om de schildertechniek en het kleurgebruik van zijn favoriete kunstenaar Eugène Delacroix te bestuderen. Hij was bovendien een fervent bewonderaar van de Hollandse 17e-eeuwse schilderkunst. U kunt op eigen gelegenheid dit wereldberoemde museum bezoeken. Gaat uw aandacht ook uit naar de grootse collectie schilderkunst uit de 13e tot de 19 eeuw of kiest u voor de collectie antiquiteiten uit de Romeinse en Griekse oudheid? De rest van de dag heeft u voor u zelf om Parijs verder te verkennen. Dineert u vanavond in een gezellige bistro in Quartier Latin?

In 1888 verhuisde Vincent van Parijs naar Arles; het drukke stadsleven viel hem zwaar en het zonnige Zuid-Franse platteland lonkte. Hij werkte 27 maanden in de Provence en maakte hier veel van zijn meesterwerken. Hoewel er veel is veranderd in de jaren die er sindsdien zijn verstreken, zijn het bijzondere licht en het aangename klimaat gebleven. Datzelfde geldt voor de zonnebloemen. Wij volgen Vincent naar het zuiden en rijden naar Avignon, waar we drie nachten in het centrum van de stad verblijven. Avignon, de stad van de pausen, ligt fraai aan de oevers van de Rhône. Natuurlijk zien we de veelbezongen Pont d’Avignon! Vanavond dineren we in het hotel. (ca. 690 km)

Vincent kwam op 20 februari 1888 aan in Arles, waar hij eerst alleen en later met zijn vriend Paul Gauguin woonde en werkte in het Gele Huis. Vincent was dol op Zuid-Frankrijk en maakte in de aantrekkelijke stad Arles en in haar directe omgeving maar liefst tweehonderd schilderijen en honderd tekeningen. Hij ontwikkelde een eigen, expressieve schilderstijl in krachtige kleuren en dynamische penseelstreken. In Arles maken we een uitgebreide wandeling langs de plekken die Van Gogh inspireerden en langs prachtige bezienswaardigheden als de fraaie kathedraal en het Romeinse amfitheater. De wandeling eindigt bij he Fondation Vincent van Gogh Arles, dat tijdelijke exposities verzorgt die altijd een link hebben met Van Gogh. Na de lunch brengen we een bezoek aan het LUMA Arles in het Parc des Ateliers. Blikvanger is de in 2021 geopend toren ontworpen door Frank Gehry. De Frans-Canades architect liet zich inspireren door het werk van Vincent van Gogh. De huid van het gebouw is voorzien van 11.000 gehoekte reflecterende roestvrijstalen panelen die het beroemde licht uit de Provence die zoveel kunstenaars inspireerde reflecteren. Via de beroemde brug van Langlois keren we in de namiddag terug naar ons hotel. Op deze avond kunt u op eigen gelegenheid een hapje eten in het gezellige Avignon. (ca. 100 km)

Na verschillende psychische crises en een opname in het ziekenhuis van Arles liet Vincent zich in mei 1889 vrijwillig opnemen in de psychiatrische inrichting Saint-Paul-de-Mausole in Saint-Rémy-de-Provence. Tussen zijn aanvallen door schilderde en tekende Vincent veel; in eerste instantie in de inrichting en de tuin, later ook daarbuiten tussen de olijfgaarden, de cipressen, in het omringende berglandschap van de Alpilles en in het dorp. Saint-Rémy vormt zo het decor van veel van zijn bekende kunstwerken. Met een gids brengen we een bezoek aan het hospitaal gevestigd in een klooster dat aan de rand van het dorpje ligt omgeven door prachtige cipressen en olijfbomen. Na dit bezoek kunt u even slenteren door de straatjes van het charmante Saint-Rémy. In de middag rijden we naar Abbay de Montmajour. Vincent bezocht op zijn wandeltochten talloze keren deze op een kalksteenrots gelegen abdij op enkele kilometers ten noordoosten van Arles. Hij vond het uitzicht daar vandaan op het vlakke, omringende landschap prachtig. Vincent genoot van de kleuren en het uitzicht inspireerde hem tot het maken van een flink aantal tekeningen en het meesterwerk ‘Zonsondergang bij Montmajour’. Net als Vincent bezoeken we de ruïne van het benedictijnencomplex en genieten we van het uitzicht. Hierna reizen we via het prachtige landschap van de Provence terug naar onze thuisbasis Avignon, waar u op eigen gelegenheid een hapje kunt eten. (ca. 90 km)

In 1890 verliet Vincent, ondanks een nieuwe zenuwinzinking, de kliniek en de Provence. Hij besloot dat het tijd was om naar het noorden van Frankrijk te vertrekken om zo te ontsnappen aan het klimaat en de andere psychiatrische patiënten in Saint-Paul-de-Mausole. Hij werd genezen verklaard door dokter Peyron en op 16 mei vertrok hij naar Auvers-sur-Oise. Ook wij verlaten Zuid-Frankrijk en rijden naar het noorden, waar we ten noorden van Parijs in Pontoise overnachten. (ca. 735 km)

Vincent kwam op 20 mei 1890 aan in Auvers-sur-Oise, een dorpje vlak bij Parijs zodat zijn broer Theo hem regelmatig met de trein kon bezoeken. Hier huurde hij een kamer in Auberge Ravoux en bezocht hij regelmatig dokter Paul Gachet, met wie hij bevriend raakte. Vincent was zeer productief, trok veel de natuur in om buiten te werken en schilderde vele indrukwekkende landschappen. Het ging goed met hem. Toch besloot Vincent een einde aan zijn leven te maken: op 27 juli 1890 schoot hij in een veld zichzelf in zijn borst. Auvers-sur-Oise is verrassend weinig veranderd sinds de dagen van de kunstenaar. In het pittoreske dorpje zien we tal van plekken die belangrijk waren in die twee laatste maanden van zijn leven: het kerkje, het huis van dokter Gachet en de korenvelden. In de Auberge Ravoux bekijken we het kamertje waar Vincent in het bijzijn van zijn broer op 29 juli overleed. Op 150 meter van de herberg zijn enkele jaren geleden de beroemde boomwortels herontdekt die Vincent in zijn laatste schilderij vastlegde. We brengen een bezoek aan de tuin waar we de boomwortels kunnen bewonderen en worden door de eigenaren ontvangen met een hapje en een drankje. Tot slot zien we op de begraafplaats de graven van Vincent en Theo, die sinds 1914 naast elkaar begraven liggen. Na deze bijzondere afsluiting reizen we terug naar Nederland. (ca. 510 km)