In het voetspoor van de componisten

Vanuit de opstapplaatsen Amersfoort en Zevenaar rijden we naar Bayreuth. Onderweg zal er zeker muziek klinken en zullen wellicht al de eerste boeiende verhalen verteld worden over de muzikale grootheden die we op deze reis zullen ontmoeten. We dineren in ons hotel in de stad van Wagner, waar we twee nachten verblijven. (ca. 650 km)

Richard Wagner was op velerlei gebied controversieel. Hij verkeerde in kringen van anarchisten en revolutionairen en moest vluchten voor de autoriteiten na een mislukte revolutiepoging. Als uitgesproken antisemiet was het weinig verwonderlijk dat hij de favoriete componist was van Hitler. Als componist geldt hij echter als een van de grootsten. Datzelfde geldt voor het zeer bijzondere theater dat Wagner liet bouwen in Bayreuth. Aanvankelijk koos hij Bayreuth als locatie voor zijn Festspiele vanwege het Markgräfliches Opernhaus, dat het grootste podium van Duitsland had. Dit theater bestaat nog steeds en is een van de mooist bewaard gebleven barokke theaters wereldwijd. Natuurlijk brengen wij een bezoek aan dit UNESCO-monument. Voor Wagner was het theater te pronkzuchtig en na raadpleging van diverse architecten stond de componist zelf mede aan de wieg van het Bayreuther Festspielhaus. Dit theater kreeg al snel zijn eigen reputatie en wordt nu nog steeds in een adem genoemd met zalen als het Metropolitan in New York en het Opera House in Sydney.

We laten Bayreuth achter ons en gaan op weg naar het Salzburg van Mozart. Onderweg maken we stop in Regensburg. Hier maken we een wandeling door de prachtige middeleeuwse binnenstad, een van de mooiste in Duitsland. We steken de oudste boogbrug in het land over, zien de gotische kathedraal en genieten van de knusse oude stadspleinen met gezellige restaurantjes en café’s. Het is niet voor niets dat UNESCO deze binnenstad in 2006 uitriep tot beschermd werelderfgoed. In de middag rijden we door naar Salzburg, waar we twee nachten verblijven. (ca. 360 km)

We beginnen de dag met een wandeling door Salzburg met haar sierlijke barokke gebouwen en romantische paleizen. Natuurlijk kruisen onze wegen die van Wolfgang Amadeus Mozart. Wij brengen een bezoek aan zowel zijn geboortehuis als aan het huis waar hij later woonde. En ook al zijn wij op een reis in de voetsporen van de grote klassieke componisten, toch mag niet onvermeld blijven dat Salzburg ook de stad is van The Sound of Music De echte Von Trapp familie woonde er ooit en diverse locaties in de stad zijn gebruikt voor de filmopnames.

Vandaag reizen we naar Wenen, die andere stad waar Mozart zo nauw mee verbonden is. Onderweg stoppen we in Linz. Hier werd in het voorstadje Ansfelden in 1824 Bruckner geboren. Op 31-jarige leeftijd werd hij organist in de Alter Dom, waar we het orgel dat hij bespeelde nog steeds kunnen bewonderen. We vervolgen onze weg naar Wenen, net als Bruckner dat deed in 1868. Wij maken echter nog een stop in Baden om een bezoek te brengen aan het Beethovenhuis. Vijftien jaar lang bracht hij hier zijn zomers door. In Baden probeerde hij talloze kwalen, waaronder zijn doofheid, met het heilzame water te genezen. Tijdens zijn verschillende verblijven schreef hij ook grote delen van zijn 9e symfonie. Vroeg in de avond arriverren we dan in Wenen, misschien wel de onofficiële hoofdstad van de klassieke muziek. We verblijven hier twee nachten en dineren vanavond in het hotel. (ca. 350 km)

Vandaag maken we een wel heel bijzondere wandeling door Wenen in de voetsporen van Mozart. Onze tocht wordt namelijk begeleid door een lokale gids en door drie muzikanten (twee instrumentalisten en een zanger). Zij voeren ons mee langs belangrijke punten uit het leven van Wolfgang Amadeus en zullen op verschillende plaatsen stukken uit het oeuvre van het virtuoze wonderkind voor ons uitvoeren. Gezien de overweldigende keuze uit de hoogtepunten van de klassieke muziekgeschiedenis is de middag ter vrije besteding. U kunt zo zelf bepalen welke componist de rest van uw middag inkleurt. Valt de keuze op Mahler of op Haydn? Of toch op de zoon van de stad, Franz Schubert? Misschien probeert u zelfs wel een kaartje te bemachtigen voor een voorstelling?

We beginnen de dag met een rondleiding door de beroemde Wiener Staatsoper. Het gebouw wordt door velen beschouwd als het beste operatheater ter wereld en de voorstellingen die er gehouden worden, spreken enorm tot de verbeelding van de liefhebbers. Dit begon direct met de opening in 1869 toen Mozarts Don Giovanni er opgevoerd werd. Wist u dat Gustav Mahler maar liefst tien seizoen aan het operahuis verbonden was? Na dit bijzondere hoogtepunt verlaten we Wenen en gaan we op weg naar Praag. Ook in de Gouden Stad verblijven we twee nachten. (ca. 335 km)

De inwoners van Praag waren gek op Mozart. Praag was de eerste stad waar in het Statentheater het stuk Die Entführung aus dem Serail buiten Wenen te zien was en ook Figaro kon op een warm onthaal rekenen. In 1787 dirigeerde hij hier de opera in eigen persoon. "Meine Prager verstehen mich", zou de jonge virtuoos gezegd hebben. Maar vanzelfsprekend roept Praag, liggend aan de Moldau, direct associaties op met lokale muzikale grootheden als Smetana en Dvorak. De eerste schreef natuurlijk Vltava, wat de lokale naam is voor de Moldau. We maken een stadswandeling door de straten van de Oude Stad. De middag is vrij te besteden. Gaat u naar het Smetana Museum, dat natuurlijk aan de Moldau ligt? Of geeft u de voorkeur aan Dvorak, die andere beroemde Tsjechische componist die natuurlijk ook zijn eigen museum heeft. Of misschien probeert u ook wel een kaartje te kopen voor Don Giovanni dat hier nog vrijwel dagelijks opgevoerd wordt, vaak ook nog in het Statentheater!

We verlaten Praag en reizen noordwaarts voor onze ontmoeting met alweer een grootheid, volgens sommigen de allergrootste. Natuurlijk hebben we het dan over Johann Sebastian Bach. We kruisen zijn spoor eerst in Dresden die hij diverse malen heeft bezocht, vaak samen met zijn zoon Wilhelm Friedemann. Het is niet verrassend dat Bach zo gecharmeerd was van het schitterende Dresden, hier bloeide het culturele leven volop! In de Hofkirche bevindt zich het beroemde Silbermann-orgel uit 1755, een indrukwekkend mooi instrument. Ook zien we het Semperoper, de Langer Gang en het Albertinum. De komende twee nachten staat ons hotel in Leipzig. Nadat we ingecheckt hebben verkennen we de binnenstad en komen natuurlijk uit bij de Thomaskirche waar Bach jarenlang cantor was en waar hij enkele van zijn beroemdste werken schreef, zoals de Matthäuspassion en het Weihnachtsoratorium. In de kerk bevindt zich ook het graf van de wereldberoemde componist. (ca. 260 km)

Deze ochtend staat nog steeds in het teken van Bach als we een bezoek brengen aan het Bachmuseum. Toch is Leipzig niet de stad van Bach alleen als het op klassieke meesters aankomt. Wagner werd er geboren en ook Felix Mendelssohn Bartholdy woonde meerdere periodes van zijn leven in deze stad. Deze beroemde exponent van de romantiek stichtte er zelfs het Conservatorium der Musik dat later naar hem vernoemd werd. We brengen dan ook een bezoek aan het Mendelssohnhaus. Hier is de laatste jaren ook meer aandacht voor zijn zus Fanny, componist en pianist. Terecht wordt tegenwoordig met veel meer aandacht gekeken naar de rol van vrouwen in de kunst en vinden er ook belangwekkende correcties plaats in de optekening van de historie. De rest van de middag kunt u op eigen gelegenheid deze levendige studentenstad verkennen.

Aan deze rijk gevulde muziekreis komt een einde als we de thuisreis aanvaarden naar Nederland. Met een koffer vol muzikale indrukken en verhalen over de levens van de componisten die ons eigen leven nog dagelijks kleur geven rijden we naar onze opstapplaatsen terug. (ca. 600 km)