Grieks Pasen
‘Xrònia polá!’ ‘Nog vele jaren!’ Overal in Griekenland klinkt deze uitbundige groet zo vlak na Pasen. Ook ‘Xristòs anèsti’, met als tegengroet ‘Alithòs anèsti’ kun je overal om je heen horen. ‘Christus is opgestaan’. ‘Hij is waarlijk opgestaan’.
Pasen in Griekenland is een bijzondere ervaring
De gasten in mijn groep hebben het alledaagse ‘kalimèra’ (‘goedendag’) verruild voor het feestelijke ‘xrònia polá’. En de Grieken reageren daar aangenaam verrast en zelfs ontroerd op. Meteen volgt een stortvloed aan Griekse woorden die een levendig verhaal schetsen, maar zover reikt de taalkennis van mijn gasten nog niet. Niet getreurd: verstaan doen we elkaar toch wel. Met handgebaren, mimiek, oogcontact en vriendelijk knikken en glimlachen komen we er wel uit. Grieken spreken immers met hun hart en ziel, en voordat je het weet ben je met ze in een gesprek verwikkeld die de zaken van het hart beroert. Zonder het te weten, voel je gewoon wat ze je willen zeggen. Pasen vieren in Griekenland, het blijft een bijzondere ervaring. Samen met de Grieken, die ook tijdens de Pasen op pad gaan om bij familie te kunnen zijn, reizen we door dit prachtige land.
Ontvang het licht
En dan is daar nog het Griekse paasfeest zelf! Gebroederlijk gaan we op paaszaterdag in het bergdorp Metsovo op weg naar het Kerkje van de Heilige Vrijdag. We dragen witte kaarsen met ons mee. Samen met de Grieken stromen we rond kwart over elf ’s avonds het kleine kerkje met zijn leistenen dak binnen. We zijn omringd door de gezichten van vele gelovigen en de prachtige fresco’s waarop de flakkerende olielampjes en de stralende gloed van de kroonluchter een sprookjesachtig licht werpen. We volgen de zang van de liturgie, wachtend op wat komen gaat. Dan valt het licht weg en doven de vlammetjes. Zangerig zweeft de stem van de orthodoxe papàs boven de menigte uit. Ook buiten op het plein, dat eveneens in duisternis is gehuld, is zijn stem te horen.
Ondertussen tellen de Grieken vol verwachting en goede hoop de minuten weg. Een half uur verstrijkt. In trance volgen we de hypnotiserende stem van de priester. In de duisternis horen we hem achter de iconostasewand verdwijnen, waar zich het heilige altaar bevindt. Ondertussen lijkt de donkerte zich te verdiepen en zich nog dichter om ons heen samen te trekken. Vertrouwen houden nu. En ja hoor, klokslag 12 uur is daar dan toch eindelijk weer het licht, waar naar iedereen zo reikhalzend heeft uitgezien. De heilige vlam zet de altaarnis in een krachtige, warme gloed.
De papàs treedt via de hemelse poort in de iconostasewand naar buiten, brengt het licht met zich mee en geeft het door aan de gelovigen, die elkaar van het licht voorzien. Als een lopend vuur verspreidt het zich door de kerk. Een ontroerend moment. Gezichten en fresco’s vlammen op en komen tot leven. Christus is opgestaan. Zijn licht en liefde hebben de duisternis verdreven. Buiten beginnen de kerkklokken te luiden en klinkt het geknetter van vuurwerk. Iedereen zoekt elkaar op, wenst elkaar ‘xrònia polá’, kust elkaar en deelt in elkanders vreugde.
Ook wij ontvangen het licht en voelen ons omringd door liefde. Ja, Christus is opgestaan. Hij is waarlijk opgestaan.
Pasen in Griekenland
Mag ik u komend voorjaar verwelkomen in Griekenland om Pasen te vieren? Bekijk onze prachtige themareis Orthodox Pasen in Griekenland.
Volg ons