Soda bread en Cullen skink (met recepten)
Ierland en Schotland waren ooit met een pad door zee met elkaar verbonden, aldus vertelt de legende van de reus Fionn mac Cumhaill (Finn McCool) ons. De Ierse reus bouwde dit pad door zee om met zijn Schotse tegenhanger te vechten. Maar eenmaal daar aangekomen ziet hij dat de Schotse reus nog groter is dan hijzelf. Hij vlucht terug naar Ierland, achterna gezeten door de Schotse reus.
Thuis in Ierland vraagt hij zijn vrouw om hem te vermommen als baby. Als de Schotse reus die enorme baby ziet maakt hij zich zorgen over hoe groot de vader van die enorme baby dan wel moet zijn en vlucht weer terug naar Schotland. Tijdens zijn vlucht vernielt hij het pad, de causeway. Alleen het eindpunt in Schotland, Fingal’s Cave op het eiland Staffa, en het het beginpunt in Ierland blijven bestaan. Tijdens de reis Hoogtepunten Ierland bezoeken we deze Giant’s Causeway met haar imposante basaltzuilen die circa 60 miljoen jaar oud zijn.
Ik heb er dan ook geen moeite mee om de Ierse en Schotse keukens met elkaar te verenigen en maakte een iconisch Iers brood, Irish soda bread, voor bij wellicht het beroemdste Schotse soepje, Cullen skink.
Irish soda bread
Irish soda bread werd voor het eerst in de victoriaanse tijd gemaakt, nadat er voor het eerst een vorm van baksoda (bicarbonaat soda) was uitgevonden. Het is een van de makkelijkse broden om zelf te maken, want er gaat geen gist in en het hoeft dus niet echt gekneden te worden of te rusten omdat het deeg nog moet rijzen. Het wordt wel met karnemelk gemaakt. Tijdens de Ierse Hongersnood van 1845 werd het brood dan ook het basisvoedsel van het land, want iedereen kon dit thuis in een pan boven het vuur maken, een oven was niet nodig. Vandaar ook de ronde vorm van dit brood.
Cullen skink
Cullen skink is een Schotse soep die u absoluut moet proberen als u naar Schotland reist. Het is een dikkige aardappel soep met vis. Cullen is een klein vissersplaatsje aan de noordoostkust van Schotland, het woord skink betekent in het Schots iets als knokkel, maar heeft in de loop van de tijd als tweede betekenis soep gekregen. En omdat er natuurlijk niet altijd vlees voorradig was wordt het tegenwoordig vooral gemaakt met vis, meestal schelvis. Ik heb zelf zo mijn favoriete adresjes tijdens onze Schotlandreizen waar ik dit graag eet, maar dat verklap ik pas als we weer op reis zijn!
Zo maakt u Irish soda bread en Cullen skink
Irish soda bread recept
Dit is soda bread zoals ik het gemaakt heb in de oven. Dit recept (in mijn eigen aangepaste vorm) komt uit Tamasin’s Weekend Food van Tamasin Day-Lewis.Ingrediënten:
- 170 gr speltmeel
- 285 gr volkorenmeel
- 1 volle theelepel baksoda
- 1 theelepel zout
- 1 theelepel rietsuiker
- 30 gr boter
- 480-570 ml karnemelk
Bereidingswijze:
- Verwarm de oven voor op 230° C
- Mix alle droge ingrediënten door elkaar met uw handen en wrijf de boter er lichtjes in.
- Maak een holletje in het midden en schenk daar ongeveer 450 ml karnemelk in.
- Van buiten af mengt u het mengsel zachtjes met een mes door elkaar totdat er een zacht, nattig deegmengsel ontstaat.
- Indien nodig gebruikt u de resterende karnemelk totdat u een 'sticky wet' deegmengsel hebt. Maak er een mooie ronde vorm van.
- Dit bakt u op een met bloem bestoven bakblik gedurende 30 minuten in de oven.
- Leg nu een stuk bakpapier over het brood en bak nog 10 a 15 minuten in de oven.
De Nederlandse tv-chef Yvette van Boven heeft een leuk filmpje over hoe ze dit Irish soda bread in een pan maakt.
Recept voor Cullen skink
Dit is een recept van Nick Nairn van het Britse kookprogramma Great British Menu.Ingrediënten voor 4 porties:
-
Voor de visbouillon
- 2 el olijfolie
- 100 gr gehakte witte groenten, zoals prei, venkel en ui
- 100 ml droge witte wijn
- 2 stukken gerookte schelvis, grof gehakt
-
Voor de soep
- 20 gr ongezouten boter
- 2 sjalotten, fijngehakt
- 100 gr prei, fijngehakt
- 2 middelgrote tenen knoflook, geplet en fijngehakt
- 200 gr vastkokende aardappelen, gekookt tot ze gaar zijn en vervolgens geschild
- 2 stukken gerookte schelvis, huid en graten verwijderd
- 100 ml volle melk
- 100 ml slagroom
- versgemalen zwarte peper
-
Voor de garnering
- 1 stuk gerookte schelvis, huid en graten verwijderd
- gehakte bieslook
Bereidingswijze:
- Doe voor de visbouillon de olie in een pan met dikke bodem en verwarm; voeg daarna de groenten toe en roer goed om met de olie te bedekken. Dek af en stoof voor ongeveer 10 minuten op laag vuur (laat ze niet kleuren).
- Haal het deksel van de pan en giet de witte wijn erbij. Kook gedurende een minuut. Voeg daarna 1,2 liter water toe en de schelvis. Breng bijna aan de kook; dan goed afschuimen. Zet het vuur lager en laat 20 minuten zachtjes sudderen.
- Laat afkoelen. Wanneer de bouillon koud is, zeeft u deze door een zeer fijne zeef.
- Zet voor de soep een grote pan op middelhoog vuur. Laat de boter erin smelten en voeg dan de sjalotjes, prei en knoflook toe. Dek af en laat 5-10 minuten stoven, maar laat de groenten niet kleuren.
- Voeg de gekookte aardappelen toe. Snijd de schelvis en voeg toe aan de pan. Dek af en laat nog twee minuten stoven, voeg dan 1 liter van de visbouillon toe en breng op smaak met versgemalen zwarte peper. Breng aan de kook en laat 8-10 minuten zachtjes koken.
- Haal de pan van het vuur en laat iets afkoelen. Giet het mengsel voorzichtig in een blender en doe het deksel erop. Haal de stop uit het gat in het deksel en bedek het gat met een theedoek om te voorkomen dat het hete mengsel gaat spatten. Mix een paar seconden; voeg dan geleidelijk de melk en room toe door het gat. Als de melk en room allemaal zijn toegevoegd en het mengsel glad is, zeeft u het mengsel door een fijne zeef om een fijne, fluweelzachte textuur te krijgen.
- Giet voor het serveren de soep in een schone pan en verwarm deze zachtjes. Schil de overgebleven schelvis en verdeel over vier kommen. Schep de soep erover en garneer met wat gehakte bieslook.
Bekijk reizen naar Ierland Bekijk reizen naar Groot-Brittannië
Zin in meer culinaire inspiratie? Bekijk alle recepten van de SRC-reisleiders.
Volg ons