Slow food in Italië
Heeft u de tentoonstelling ‘Slow Food: Stillevens uit de Gouden Eeuw’ in het Mauritshuis in Den Haag al gezien? Een prachtige titel voor prachtige schilderijen: verfijnde stillevens met eten en drinken uit de 17e eeuw. Ooit geschilderd in opdracht voor de rijke burgerij om mee te pronken.
Puur en eerlijk eten
Als ik de term Slow Food hoor of lees, denk ik niet direct aan eten op stillevens, maar wel direct aan eten en aan Italië, want dat is het land waar de Slow Food beweging ooit ontstaan is. In 1986 richtte de Italiaan Carlo Petrini Slow Food op. Inmiddels zijn er meer dan 100.000 leden en organisaties in meer dan 150 landen, waaronder ook in Nederland. De bakermat is nog steeds Italië, in het plaatsje Bra in de regio Piemonte. Niet geheel toevallig, want Piemonte een paradijs is voor ‘foodies’ en wijnliefhebbers!
Wie Slow Food zegt, denkt al snel aan fastfood. Die associatie is niet zo gek: de naam is gekozen als tegenhanger voor het zich steeds sneller verspreidende fenomeen fastfood. De eerste doelstelling van de organisatie is dan ook: (her)waardering van voedsel en een onthaaste benadering om te genieten van de maaltijd. Om dat te bereiken werkt Slow Food aan het stimuleren van verantwoordelijke, duurzame productiewijzen die mens, dier en milieu ontzien en respecteren, aan het beschermen van authentieke productiewijzen en aan het ontwikkeling van lokale economieën en voedselgemeenschappen. De organisatie staat voor ‘buono, pulito, giusto’, ofwel; lekker, puur en eerlijk eten.
Slow food op uw bord
Er zijn veel, vooral kleinschalige, boeren die traditionele landbouwmethodes in ere herstellen en lokale producten zoals groenten opnieuw op de markt brengen. Op reis door Italië kom je Slow Food bewust of onbewust vaak tegen. In Umbrië bezoek ik bijvoorbeeld tijdens een rondreis vaak een boer die de ‘fagiolina del lago Trasimeno’ weer heeft opgekweekt. Een zeer gepassioneerde boer Flavio brengt de fagiolina tijdens een maaltijd met lokale producten met zijn verhalen tot leven. Een smaakvol klein boontje dat al jaren ‘vergeten’ was en nu weer volop verkrijgbaar is. Maar als ik in een stad als Bologna, Florence of Rome ben, stap ik altijd bij Eataly binnen; een winkel en restaurant tegelijk. Het idee voor dit concept is ontstaan in samenwerking met Slow Food. In 2007 werd de eerste Eataly opgericht in, waar anders, Turijn, de hoofdstad van Piemonte. Slow Food organiseert iedere twee jaar het internationale gastronomische event ‘Salone del Gusto’ in Turijn, de ‘Salon van de Smaak’. Voor mij zijn de Eataly winkels permanente ‘Saloni del Gusto’! Als Hollandse kaaskop en Italofiel voel ik me als een kind in een snoepwinkel! En ik lunch er dus vaak: een menu van de dag of alleen een verse pasta of een proeverijtje van kazen en vleeswaren. Alle Eataly winkels liggen in het centrum van een stad, geen excuus om niet eens binnen te lopen!
Het kan ook zomaar gebeuren dat u in Italië in een restaurant terecht komt waar op de menukaart wordt uitgelegd dat het een ‘0 km restaurant’ is. Een dergelijk restaurant betrekt de producten van een lokale producent, bij voorkeur direct van de boer of op de lokale markt en kookt het liefst met dat wat er die dag op de markt voorradig is. Als er dan ook nog een wijn bij geserveerd wordt die gemaakt is van druiven uit de wijngaard van de eigenaar van het restaurant, is het verhaal compleet. Cincin en buon appetito!
Volg ons