Samen in Sapmi
De oorspronkelijke bewoners van het gebied dat wij Lapland noemen houden niet van deze naam. Zij noemen het land waar zij wonen Sapmi en zichzelf noemen ze Samen. De Samen hebben geen eigen staat maar hun leefgebied bevindt zich in het noordelijk deel van Noorwegen, Zweden, Finland en Rusland.
Sapmi ligt boven de poolgrens, de winters zijn lang en koud en in de poolnacht komt de zon niet op. Daarentegen gaat de zon gedurende de zomermaanden niet onder en heb je de kans om midden in de nacht nog te kunnen genieten van de middernachtzon.
Een echt winterwonderland
Beide jaargetijden zijn prachtig, maar in alle eerlijkheid gaat mijn voorkeur uit naar die dagen eind januari, begin februari, als er gedurende een paar uur per dag weer zonlicht is. Normaal gesproken houd ik niet van de kou, maar deze kou is zo anders dan de natte winderige kou die wij kennen. Dit is een droge kou waar je je speciaal op moet kleden, maar als je je voorzorgsmaatregelen neemt is een temperatuur van min 35 graden nog steeds te doen. Eigenlijk heb ik er geen woorden voor hoe mooi het is als er een zonnetje schijnt over het landschap dat bedekt is met een metersdik pak sneeuw. Het is winterwonderland in zijn meeste pure vorm.
De Samen hebben zich aan de barre weersomstandigheden leren aan te passen. Vroeger leefden ze in lavvu, tenten gemaakt van rendierhuiden, maar tegenwoordig hebben de meeste Samen een huis. Rendieren zijn onmisbaar in het leven van de Samen en hun melk en vlees zijn belangrijke onderdelen van een Samendieet. De gespleten hoeven van rendieren maken een klakkend geluid tijdens het lopen en functioneren als een soort sneeuwschoen zodat ze niet in de sneeuw wegzakken. Huskyhonden worden gebruikt om in een roedel een slee te trekken waarbij ze uit vreugde blaffen, piepen en huilen. Als de slee even tot stilstand wordt gebracht rollen en bijten ze in de sneeuw van plezier. De honden hebben een dikke dubbele vacht waardoor ze de kou niet voelen.
Betoverend poollicht
Naast het prachtige winterlandschap, de Samen en hun dieren is er natuurlijk nog een fenomeen dat we altijd hopen te zien in de poolnacht en dat is het noorderlicht. Het noorderlicht is een geomagnetisch lichtverschijnsel in de bovenste lagen van de aardatmosfeer. Het noorderlicht, dat ook poollicht wordt genoemd, is meestal te zien als een lichte gloed, bewegende bogen, stralenbundels of gordijnen van licht. Tegenwoordig is het een enkele keer ook in Nederland mogelijk om dit licht te zien, maar het is heel bijzonder om in een poolnacht midden in een sneeuwlandschap de gordijnen van licht te zien dansen. De Samen geloofden vroeger dat het Noorderlicht gevormd werd door de geesten van de overledenen.
Gaat u deze winter mee naar Sapmi in het hoge noorden om te genieten van het sneeuwlandschap, de cultuur van de Samen en hopelijk de dansende gordijnen van het noorderlicht te zien? Bekijk de reis Winters Lapland of laat u inspireren door onze andere reizen naar Noorwegen.
Volg ons