Place Stanislas in Nancy
Een van de indrukwekkendste pleinen van Europa, en misschien wel van de hele wereld, is zonder twijfel de uit het midden van de 18e eeuw daterende Place Stanislas in Nancy. Het is dan ook niet vreemd dat dit plein, net als de Place de la Carrière en de Place d’Alliance (beide op loopafstand van ‘Place Stan’, zoals het plaatselijk bekend is) op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat. Dit is een van die bezienswaardigheden, waarvan je het moment dat je het voor het eerst zag nimmer zult vergeten.
Place Stan
Van welke kant je het bijna vierkante plein ook opkomt, indrukwekkend is het altijd. Toch heeft het mijn voorkeur om het plein te naderen vanuit het westen, vanaf de Rue Stanislas. Aan het begin van deze straat zie je het plein in de verte liggen, als een fata morgana. De laatste honderd meter, waar de Rue Stanislas licht stijgt en de horecadichtheid opvallend toeneemt, wordt het gevoel dat je iets heel bijzonders te zien krijgt sterker en sterker. En dan sta je ineens op het wereldberoemde plein!
Rechts van je het prachtige stadhuis, voor je twee identieke gebouwen zoals ook achter je, aan de westkant van het plein. Ter linkerzijde twee lagere gebouwen, die eveneens zeer gracieus zijn vormgegeven. In de hoeken van het plein en als toegangspoort tot enkele straten bevinden zich prachtige met goud vergulde hekken. En dan midden op het plein een prachtig standbeeld, van de man naar wie het plein, overigens pas in 1831, zo’n 80 jaar nadat het gereed kwam, is genoemd: Stanislaus (in het Frans Stanislas) Leszcynski.
Een Pool in Frankrijk
Wie is deze man? Wat doet deze Pool, want dat is hij, in Nancy? Om daar zicht op te krijgen, moeten we teruggaan in de tijd naar de 17e en 18e eeuw. Dit waren zeer roerige tijden voor het hertogdom Lotharingen, waarvan Nancy de hoofdstad was. Zowel het Duitse rijk als het Franse koninkrijk maakte aanspraak op het hertogdom. Bij het Verdrag van Wenen, in 1738, dat een einde maakte aan de Poolse successieoorlog, kwam het hertogdom als een soort van troostprijs in handen van de afgezette koning van Polen. En dat was dus Stanislas, die overigens de titel koning wel mocht blijven voeren. De regerend hertog van Lotharingen kreeg in ruil daarvoor het hertogdom Toscane. De Franse koning Lodewijk XV, die was getrouwd met een dochter van Stanislas, was wel zo slim om een bepaling in het verdrag op te nemen dat bij het overlijden van zijn schoonvader het hertogdom zou worden toegevoegd aan Frankrijk.
Verfraaien van Nancy
Stanislas toog dus vanuit Polen naar Lotharingen, waar hij vervolgens koel werd onthaald. De Lotharingers wisten echt niet wat ze met deze man moesten beginnen. Veel te vertellen had hij niet, want al snel was duidelijk dat een Franse kanselier, die als het ware de voorbereidingen moest treffen voor de latere integratie met Frankrijk, het voor het zeggen had. Duimendraaien deed Stanislas niet. Omdat hij dus tijd over had, stortte hij zich met veel enthousiasme op het verfraaien van de stad waar hij zetelde, Nancy.
Zo gaf hij zijn hofarchitect, Emmanuel Héré, opdracht een plein te ontwerpen en jawel, dat is dus Place Stanislas geworden. Maar hij deed meer dan dat. Zo maakte hij van zijn hof in Lunéville, dat ten oosten van Nancy ligt, een trefpunt van letterkundigen en deed hij veel voor de armen en behoeftigen, onder andere door het stichten van hospitalen. Langer dan waarschijnlijk gedacht en zeker gewenst, is Stanislas vorst van Lotharingen geweest. Pas in 1766 kwam hij te overlijden, op 88-jarige leeftijd. Zijn naam leeft echter voort, zeker in Nancy, op dat fenomenale plein.
Reizen naar Frankrijk
Wilt u dit beroemde plein in Nancy ook eens me eigen ogen bewonderen? En dat raad ik u zeker aan! Bekijk dan onze reizen naar Frankrijk en dan speciaal de prachtige kunstreis Metz, Nancy en Straatsburg!
Volg ons