Opera in Venetië

Na een half uurtje wandelen kom ik aan, toon mijn kaartje en loop door naar de bar, waar ik nog net op tijd ben om een glas wijn te nuttigen voordat de voorstelling begint. Het is vol in de foyer, sommige gasten zijn zeer chique gekleed in het zwart, andere dames zijn voorzien van diepe decolletés, korte rokken en veel glitters. Een aantal toeristen loopt zelfs met een masker op, terwijl het beroemde Venetiaanse carnaval pas over een kleine maand plaatsvindt.

Bijzondere Ontmoeting

Een lieftallige dame leidt me naar mijn plaats op de eerste rij. De zaal zit al aardig vol, tot aan de nok toe. Er wordt nogmaals gewaarschuwd dat er geen foto- of video-opnames gemaakt mogen worden. Enigszins teleurgesteld berg ik mijn iPhone op, want ik had beloofd opnames te maken van de ouverture van Tannhäuser, die adembenemend mooi is. Het is geen hele bekende opera van Wagner, maar al eerder opgevoerd in dit operahuis. Richard Wagner heeft maanden doorgebracht in Venetië. Hij huurde in 1882 twintig vertrekken in het Palazzo Vendramin, het huidige casino, aan de beroemde hoofdstraat van Venetië, het Canal Grande. Wagner overleed hier na een hartaanval, een gevolg van een echtelijke ruzie! Het orkest is nog druk bezig de muziekinstrumenten te stemmen. Naast mij is verwarring, want een zojuist aangekomen ouder Venetiaans echtpaar blijkt de plaatsen naast mij te hebben gereserveerd. Deze zijn echter bezet. Degene die er zaten vertrekken schuldbewust naar achteren, terwijl de nieuwe dame naast me enigszins verontwaardigd fluistert dat dit de vaste plaatsen zijn van het jaarabonnement dat ze hebben. En dan is het stil! Rechts achter het gordijn komt de jonge Israëlische dirigent te voorschijn. Vol overgave begint Omer Meir Wellber te dirigeren. Ik zit slechts een meter van hem af en voel de drijvende kracht die van hem uitgaat.

Een eeuwenoud thema

De gordijnen schuiven opzij en het podium wordt zichtbaar, het hangt vol met takken met bladeren, een soort lianen. Tannhäuser loopt rond en een zeer schaarsgeklede wulpse Venus, de zinnelijke liefde, kruipt rondom hem, terwijl ze constant obscene gebaren maakt. Haar tegenhanger, Elisabeth staat voor de reine, ideale liefde. De jonge Tannhäuser kan moeilijk kiezen tussen de vleselijke en geestelijke liefde. Een eeuwenoud thema, maar nu in een zeer modern jasje. En volgens sommigen te modern!

Aan het einde van het tweede bedrijf begint een toeschouwer rechts in de zaal uit volle borst ‘boeh!’ te roepen. En ineens staat de deftige Venetiaanse dame naast mij op en schreeuwt met luide stem: ‘vergogna!’ (schande!), ‘fa schifo!’ (afschuwelijk), en ze vertrekt. Ik blijf verbouwereerd achter, maar tot mijn grote verbazing komt ze na de pauze toch weer terug. De Venetiaanse dame is nu weer rustig, maar blijft bij haar standpunt: ‘het is Wagner onwaardig’. En als de opera afgelopen is zegt ze klappend: ‘de dirigent is uitmuntend en de muziek is prachtig, maar de regisseur mogen ze van mij direct in het kanaal gooien!’

In mezelf lachend om de dame die zich zo druk maakte, loop ik terug naar het hotel. Het is de regisseur, Calixto Bieito, die bekendstaat om zijn radicale interpretaties van opera’s, opnieuw gelukt heftige reacties los te maken!