Mathildenhöhe in Duitsland
Als je aan mensen vraagt welke inspiratiebronnen de drijfveer zijn geweest voor de grootste kunstwerken, dan krijg je vaak dezelfde dingen te horen: liefde, plezier, intelligentie. Zelden of nooit wordt verdriet in dit rijtje genoemd. En toch heeft deze heftige emotie enkele van de mooiste kunstwerken voortgebracht. Sjah Jahan bouwde de Taj Mahal omdat de liefde van zijn leven hem ontvallen was. Bach schreef zijn beroemde Toccata en Fuga vlak na de dood van zijn moeder. En ook in Darmstadt staat een prachtig monument dat indirect het resultaat is van intens verdriet.
Zo veel ellende...
Prins Ernst Ludwig was de kroonprins van het onbetekenende staatje Hessen in het midden van Duitsland. Zijn levensverhaal is een ongelofelijke aaneenschakeling van ziekten en ongelukken. Zijn favoriete speelkameraadje, zijn jongere broertje Friedrich, viel toen ze samen aan het spelen waren uit het raam en stierf aan de gevolgen (hij leed aan hemofilie). Tijdens een uitbraak van difterie verloor hij, terwijl hijzelf op het randje van de dood zweefde, zijn favoriete zusje. Zijn moeder kon het niet verdragen dat ze haar intens verdrietige zoontje, die in quarantaine lag, niet kon troosten en sloot hem toch in haar armen. Ze werd door hem besmet en stierf enkele dagen later. Uit zijn ongelukkige, van staatswege opgedrongen huwelijk, werd een dochtertje geboren waar hij stapelgek op was. Tijdens een familiebezoek aan de tsaar van Rusland (zijn zwager) werd ze plotseling ziek en stierf ze in de armen van haar vader.
Verdriet als inspiratiebron
Zo veel ellende. Je zou het iedereen kunnen vergeven wanneer men woedend, apathisch of suïcidaal zou worden. Ernst Ludwig was echter uit ander hout gesneden. Met ijzeren wil werd hij zijn verdriet telkens weer de baas. Zijn grote steun hierbij was de kunst. Daarin kon hij zich verliezen en zich laven aan schoonheid als geneesmiddel voor zijn verdriet. Van heinde en verre haalde hij de beste jugendstilkunstenaars naar Darmstadt, waar hij een kunstenaarskolonie stichtte. Het prachtige resultaat hiervan kunnen we nog steeds bewonderen: de Mathildenhöhe, ook wel de Akropolis van de jugendstil genoemd. Een monument, geboren uit verdriet, maar waarin de onbreekbare wil van Ernst Ludwig om van het leven te blijven houden triomfeert. Een gedachte die me telkens weer, als ik er rondwandel, inspireert.
Volg ons