Le Corbusier in Moskou
Onderuitgezakt op zijn bankje zit hij voor het gebouw uit 1933 dat hij mocht ontwerpen voor het Centraal Comité van de USSR, het hoogste regeringsorgaan in communistisch Rusland. Le Corbusier was een bekende modernistische architect die de jonge Sovjet-Unie een gezicht moest geven, en dit gebouw was zijn eerst grote gerealiseerde opdracht in Rusland.
In overeenstemming met de nieuwe geest
Dat Le Corbusier, een van de belangrijkste modernistische architecten te wereld, door de Sovjet-Unie werd uitgenodigd om een aantal toonaangevende gebouwen te realiseren, is niet vreemd. De nieuw opgerichte staat zocht een middel om zijn grootsheid te tonen. Ook wilde men laten zien dat het communisme dé staatsinrichting van de toekomst was. Dat kon het beste door het nieuwe te omarmen. Of, zoals Le Corbusier het verwoordde: ‘Ik zal alles wat ik in de architectuur heb geleerd in dit gebouw leggen. Het is met grote vreugde dat ik, met de kennis die ik bezit, zal bijdragen aan een natie die wordt georganiseerd in overeenstemming met zijn nieuwe geest.’
Klaarblijkelijk werkte Le Corbusier hier graag, want later zou hij hier nog meedingen naar dé opdracht van de eeuw: een gebouw voor het Paleis van de Sovjets, te realiseren op de plek langs de Moskwa op een steenworp afstand van het Kremlin, waar Stalin de Christus Verlosserkerk had laten opblazen. Misschien een geluk dat hij die pitch niet won. Het ontwerp dat er gerealiseerd moest worden, kreeg men daar niet goed gefundeerd. Uiteindelijk kwam in de al gerealiseerde fundamenten een openluchtzwembad. Tot in de jaren 90 van de vorige eeuw zwommen de Moskovieten daar, in de winter onder een enorme wolk van waterdamp. Daarna moest het plaatsmaken voor een reconstructie van de verwoeste Christus Verlosserkathedraal die er in recordtijd in de toen erbarmelijke economische situatie van het net gevormde Rusland werd teruggebouwd.
Schone vijvers
De straat waar dat gebouw van Le Corbusier staat heet de Vleeshouwersstraat. Die straat was in de 17e eeuw berucht vanwege de stank en de vuiligheid. Dat ergerde Peter de Grote, die als jongeman vaak door die straat heen moest om zijn liefje van die tijd te bezoeken. Hij schonk de straat aan een bevriende vorst met de opdracht er iets netjes van te maken. En dat gebeurde. De straat werd opgeknapt en de vijvers aan het einde ervan werden schoongemaakt en voorzien van levende vissen. En sinds die tijd heet die plek ‘schone vijvers’ (tsjistije prudie), en ook het metrostation op de eerste lijn dat daar in de 20e eeuw werd gebouwd heet ‘schone vijvers’.
De straat is overigens een wandeling meer dan waard. In ongeveer anderhalf uur loop je van metrostation Moskovskie Vorota, via de Vleeshouwersstraat langs Le Corbusier, het station Schone Vijvers en verder door tot aan het Lubjankaplein en vervolgens via de Nicolskajastraat naar het Rode Plein. Doen op uw reis naar Moskou!
Volg ons