De strijd om de Elgin Marbles
Onlangs zag ik op Netflix de film Promakhos (The First Line). De film is geïnspireerd op de strijd om de Elgin Marbles, die tussen 1801 en 1804 vanuit Athene naar Londen werden vervoerd door Lord Elgin, de toenmalige gezant van de Engelse kroon in Istanbul. In die tijd maakte Griekenland onderdeel uit van het Osmaanse Rijk.
Lord Elgin was een kunstverzamelaar en wilde schetsen maken van friezen en metopen van het Parthenon en van de kariatiden van het Erechtheion van de Akropolis in Athene. Deze schetsen wilde hij gebruiken om gipsen afgietsels te maken om zijn landhuis in Engeland mee te verfraaien.
Hoe de Elgin Marbles in Engeland terechtkwamen
De Osmaanse sultan gaf Lord Elgin toestemming om de schetsen te maken. Maar tijdens zijn verblijf in Athene bemerkte Lord Elgin dat de Osmaanse gezagsvoerders totaal geen belangstelling hadden voor de oudheden en makkelijk omkoopbaar waren. Hij maakte van deze situatie misbruik om de beeldhouwwerken, als zogenaamd studiemateriaal, naar Engeland te verschepen.
In 1816 geraakte Lord Elgin in financiële problemen en verkocht de kunstwerken aan de Britse regering, die besloot ze tentoon te stellen in een speciaal daarvoor ontworpen ruimte in de British Museum.
Aan het eind van de vorige eeuw begon er een serieus meningsverschil tussen Engeland en Griekenland omdat de Griekse regering van mening is dat Griekenland de rechtmatige eigenaar is van deze kunstschatten en wil ze in het Akropolismuseum in Athene tentoonstellen. De Britse regering is echter tot op de dag van vandaag niet van plan om de Elgin Marbles terug te geven.
De strijd gaat door
In de film Promakhos voert een Griekse advocaat de strijd om de Elgin Marbles terug te krijgen naar Athene en probeert aan de hand van historische documenten te bewijzen dat de Elgin Marbles ten onrechte door de Engelsen zijn verkregen. De regisseur, Coerte Voorhees, schreef zijn afstudeerscriptie over dit onderwerp en vormde samen met zijn broer John Voorhees zijn manuscript om tot een film. De film zette mij aan tot nadenken. Want hoe rechtmatig is het dat Engeland ervan afziet om deze oudheden terug te geven aan Griekenland?
Sinds vorig jaar mengt ook de EU zich in de strijd. In ontwerpdocumenten voor de onderhandelingen over de toekomstige handelsrelaties tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie, bleek dat Griekenland voor het eerst steun krijgt van de EU. Sinds de Brexit lijkt het standpunt van de EU veranderd en zijn ze de marmeren beelden op de agenda gezet bij het opstellen van een handelsovereenkomst. UNESCO en de Britse Liberal Democrats spraken zich eerder al uit voor teruggave. Maar voorlopg staan de Elgin Marbles nog gewoon in het British Museum.
Reis mee naar Griekenland
Wilt u Athene, de prachtige Akropolis en het Akropolismuseum (helaas voorlopig nog wel zonder de Elgin Marbles) met eigen ogen bewonderen? Laat u inspireren door onze reizen naar Griekenland!
Volg ons