De schoonheid van Glasgow
Op een prachtige, zonnige dag in juni bevind ik mij met een SRC-groep in Glasgow. We hebben vanochtend een uitgebreide stadsrondrit gemaakt. Vanmiddag is er ruimte voor vrije tijd. Ik hoor regelmatig van onze gasten dat ze Glasgow niet zo mooi vinden als de meestbezochte stad van Schotland, Edinburgh.
Levendige stad
Ik deel die mening niet. Ik houd juist heel erg van Glasgow. Begrijpen doe ik het wel. In Glasgow word je nog geconfronteerd met het naoorlogse, verpauperde verleden van de stad, met plaatjes en straatjes die niet zo fraai zijn, die ruw overkomen en soms zeer doen aan het oog. Maar als je er wat langer bent, of er regelmatig naar terugkeert, zie je steeds meer de schoonheid van Glasgow. Tenminste, zo werkt het voor mij. Het is een levende stad met Glaswegians, niet overladen met toeristen, hoewel er genoeg te ontdekken is. Vele musea zijn zelfs gratis. In 1990 werd de stad als eerste niet-hoofdstad verkozen als Culturele hoofdstad van Europa, en in 1999 uitgeroepen tot Britse Stad van Architectuur en Design.
Dat laatste is ook omdat Glasgow nauw verbonden is met de Schotse architect, ontwerper en aquarellist Charles Rennie Mackintosh. Als je in Glasgow bent, kun je niet om hem heen. Diverse gebouwen zijn van zijn hand. Je kunt heerlijk thee met taartjes eten in de Willow Tea Rooms, waar het interieur een replica is van het oorspronkelijke, door Mackintosh ontworpen meubilair. Maar ook het bestek, de menukaart en de schortjes van de serveersters werden door hem ontworpen. De zogenaamde ‘jewel in the crown’ is de ‘Room de Luxe’, de mooiste kamer, waar de deftige dames van Glasgow vanaf 1903 graag een centje meer besteedden om daar te mogen theedrinken.
The Glasgow Four
Ik besluit op deze dag eens een kijkje te gaan nemen bij wellicht het beroemdste gebouw van Mackintosh in Glasgow, the Glasgow School of Art (GSA), dat tussen 1897 en 1909 gebouwd is en beschouwd wordt als zijn meesterwerk. Helaas is het gebouw op 23 mei 2014 beschadigd door brand, met als grootste verlies de beroemde Mackintosch-bibliotheek. In 2016 zijn de restauratiewerkzaamheden begonnen. Er wordt circa 50 miljoen euro voor uitgetrokken en men hoopt in drie jaar tijd het gebouw te kunnen herstellen en ook die prachtige bibliotheek te herstellen.
Tegenover het oude gebouw staat sinds 2013 een gloednieuw modern gebouw, ontworpen door Steven Holl Architects, the Reid Building. Dit gebouw is vernoemd naar Dame Seona Reid, de laatste directeur van GSA. Ik loop de GSA-shop binnen en er blijkt net een minuut geleden een ‘Mackintosh and the GSA tour’ begonnen te zijn waarbij ik nog kan aansluiten. Er is slecht één andere geïnteresseerde en samen worden we door een enthousiaste derdejaars GSA-studente uit Hongarije meegenomen. We lopen rondom het door brand aangetaste gebouw van Mackintosh. Ze wijst ons op alle kleine details aan het gebouw waar Mackintosh de hand in had. De lange verticale lijnen, de symboliek, de grapjes. En dan draaien we ons om naar het Reid gebouw. We beseffen dat het op een inventieve, moderne manier het oude gebouw reflecteert, complimenteert en contrasteert. Het is het oude gebouw, maar dan binnenstebuiten.
En dan mogen we mee het Reid gebouw in, dat normaal alleen toegankelijk is voor de studenten. Er is een geklimatiseerde tentoonstellingsruimte met originele werken van Mackintosh. Er hangt ook werk van zijn vrouw, Margaret MacDonald. Ze hebben elkaar ontmoet op de GSA en samen met haar zus Frances MacDonald en diens man Herbert MacNair worden deze vier kunstenaars ook wel ‘the four’ of ‘the Glasgow four’ genoemd. In het werk van Charles Rennie Mackintosh is zeker de invloed van het werk van zijn vrouw te zien. En dan, zomaar ineens, op deze middag in juni in Glasgow, word ik in dit geklimatiseerde zaaltje waar het draait om het werk van Mackintosh, geheel onverwacht geraakt door een werk van Margaret MacDonald. Ik ben er stil van.
Wilt u zien hoe de studenten van de Glasgow School of Arts hun stad promoten? Bekijk het filmpje!
Volg ons