Bezienwaardigheden Zuid-Afrika

De Tafelberg is onlosmakelijk verbonden met Kaapstad. Dit is een van de meest karakteristieke plekken van Zuid-Afrika. Aan de baai doemt het ruim 1.000 meter hoge en drie kilometer lange bergplateau als een grote uitkijktoren op. De berg wordt geflankeerd door de Duivelspiek en de Leeukop. De berg ziet er elke weer anders uit. Dat komt door het zogenaamde ‘tafelkleed’, de bijnaam voor de deken van wolken die soms op de Tafelberg ligt. Soms ligt er een heel dun kleedje om de berg en soms trakteert Moeder Natuur de stad op een schuimbad. De wolk lijkt dan haast van de berg af te glijden. Als de weersomstandigheden goed zijn is een beklimming van de Tafelberg, met de kabelbaan, absoluut een aanrader.

Kaapstad is een van de mooiste steden van de wereld. De ligging aan de baai met op de achtergrond het onmiskenbare silhouet van de Tafelberg is een bekend en overweldigend plaatje. Kaapstad is een stad met twee gezichten. De stad is zowel westers als Afrikaans. De Nederlandse en Engelse overheersing zijn nog duidelijk zichtbaar in de Hollandse en Victoriaanse architectuur. Vooral de Nederlandse oorsprong is nog altijd terug te vinden in de Compagnietuinen en bij het Fort de Goeden Hoop. De Nederlander Jan van Riebeeck stichtte hier in 1652 in opdracht van de Verenigde Oost-Indische Compagnie in het zuidelijkste puntje van Afrika, op Kaap de Goede Hoop, een bevoorradings- en verversingsstation. De start van de Kaapstad én van de blanke aanwezigheid in Zuid-Afrika.

Via de beroemde Route 62 komt u in het glooiende Kaapse wijnland. Hier ziet u tussen de uitgestrekte velden met wijnranken de typische witte wijnboerderijen met fraaie klokgevels opduiken. In Zuid-Afrika begint de oogst van de druiven in januari als het bij ons winter is. Het voordeel van deze omgekeerde wereld is dat u hier dan juist in het voorjaar de nieuwe wijnen kunt proeven. Op de meeste wijngaarden worden de druiven nog met de hand geplukt en is het een drukte van jewelste. Overal ziet u gekleurde petten of hoofddoeken boven de wijnstokken uitsteken, die zich vervolgens in een rap tempo over de gaard verplaatsen. De meeste druivenplukkers, meestal tientallen gezinnen, wonen op het landgoed zelf. Ze hebben hier een eigen huis en mogen gebruikmaken van allerlei voorzieningen op het terrein.

Ten onrechte wordt wel beweerd dat Kaap de Goede Hoop het zuidelijkst gelegen plekje van Afrika is. Dit is namelijk Cape Agulhas, waar de koude Atlantische Oceaan en de warme Indische Oceaan elkaar ontmoeten. Vanaf de Victoriaanse vuurtoren uit 1849 met zicht op de kolkende stromen die hierdoor worden veroorzaakt, is het niet moeilijk voor te stellen waarom op dit punt vele schepen ten onder gingen.

In eerste instantie denkt u bij Tuinroute vast aan een toeristische route langs diverse stijltuinen. Met de Zuid-Afrikaanse Tuinroute wordt echter iets anders bedoeld, namelijk de hele groene kuststrook van de Kaap. Gelegen tussen langgerekte bergketens en de zee staan hier het gehele jaar door gewassen in bloei. Dit gebied vormt dan ook een groot contrast met het dorre woestijnachtige landschap van de Little Karoo dat achter de bergen ligt.

In de streek Little Karoo liggen rond het plaatsje Oudtshoorn meer dan 400 struisvogelboerderijen. Vanwege de omvangrijke struisvogelindustrie wordt Oudtshoorn dan ook wel de ‘verenstad’ genoemd. De struisvogels zijn een toeristische attractie en een bezoek aan een van de ‘farms’ is dan ook een aanrader. De boerderijen floreerden aan het einde van de 19e en het begin van de 20e eeuw. Vooral de veren van de vogel waren toen zeer geliefd. Nu worden de struisvogels vooral gehouden om het vlees, het leer en de reusachtige eieren.

Tshwane is de administratieve hoofdstad van Zuid-Afrika. Hier zetelt de president in de Uniegebouwen en staat het Voortrekkermonument, hét symbool van de apartheid. Tshwane heeft een fascinerende geschiedenis: bikkelhard, doorspekt met racisme en onderdrukking. Het is de enige grote Zuid-Afrikaanse stad waar blanke Afrikaners nog grotendeels het straatbeeld bepalen. In en rond Tshwane vindt u een groot aantal Afrikaner monumenten zoals de neoklassieke overheidsgebouwen. Het meest omstreden Afrikaner bouwwerk is het Voortrekkermonument, drie kilometer ten zuiden van Tshwane. Voor de Afrikaner bevolking is het de herdenkingsplek van de slag bij d Bloedrivier, voor veel anderen is het vooral een plek die het racistische apartheidsysteem visualiseert.

South Western Township is de zwarte voorstad van Johannesburg. Soweto bestaat uit verschillende ‘townships’, die zijn samengesmolten tot de grootste en de meest beruchte township van Zuid-Afrika. Soweto is immens: er wonen zo’n 4,5 miljoen mensen. De contrast zijn er verrassend groot. U ziet hier villa’s, kleine eengezinswoningen en krottenwijken. Ten tijde van de apartheid was Soweto een broednest van verzet tegen het racistische en onrechtvaardige regime. 16 juni 1976 is een zwarte dag in de geschiedenis van Zuid-Afrika: een vreedzame protestbetoging van scholieren in Soweto ontaardt in een bloedbad waarbij naar schatting duizend doden vallen. De scholieren, geïnspireerd door Steve Biko en zijn ‘Black Conscious Movement’, reageerden tegen het besluit van de regering om het Afrikaans, voor hen de taal van de bezetter, als verplicht vak in te voeren.

De Drakensbergen is een van de gebieden op aarde waar u geweest moet zijn! De oorspronkelijke bewoners, de Zulu’s, noemen de keten ‘uKhahlamba’, wat ‘barrière van speren’ betekent. De naam Drakensbergen komt van de blanke Voortrekkers, die de grillige pieken vergeleken met de rug van een getande draak. De 35.000 rotsschilderingen zijn het bewijs dat hier al in de verre prehistorie mensen hebben geleefd. Er lopen heel veel rivieren door het gebied. Dat zorgt voor veel groen, veel water en veel watervallen. De steile Sani Pass is met 2.873 meter boven zeeniveau een van de spectaculairste bergpassen van Zuid-Afrika. De pas is alleen via een avontuurlijke rit per 4-wheel drive te trotseren en vormt de grensovergang tussen Zuid-Afrika en Lesotho, waar de traditionele, vriendelijke Basotho-bevolking een eenvoudig bestaan leeft.

Aan de zogenaamde Walvis Bay met steile klippen en brede zandstranden ligt het vissersplaatsje Hermanus, een voormalige walvisstation, waar u nog steeds walvissen kan spotten. Hier toetert een ‘walvisomroeper’ zodra er een aantal van deze machtige zoogdieren gesignaleerd worden. En dat gebeurt regelmatig. Naast kennismaken met deze dieren kunt u in dit kustgebied ook een unieke flora bewonderen. Het in de Kaap-regio gelegen Cape Floral Kingdom is de rijkste van de zes vegetatiezones van de wereld. Hier bevindt zich het Fynbos, dat voornamelijk bestaat uit riet- en heidesoorten en de nationale bloem van Zuid-Afrika, Protea. De zaden hiervan kunnen alleen ontkiemen na een bosbrand, wat betekent dat Fynbos regelmatig wordt afgebrand.

Dit nationale park werd aan het einde van de 19e eeuw gesticht door de eerste president van Zuid-Afrika, Paul Kruger. Het is ontegenzeggelijk een van de bekendste natuurparken ter wereld. De verschillende ecosystemen en de ontelbare riviertjes en meertjes bieden een ongelooflijke verscheidenheid aan planten- en diersoorten: 137 verschillende zoogdieren, 500 vogelsoorten, meer dan 100 soorten reptielen en natuurlijk de bekende big five leven hier. Dit grootste park van Zuid-Afrika strekt zich uit over het Lowveld van Mpumalanga en de Northern Province, en heeft een subtropisch klimaat, met zomerregens die van noord naar zuid steeds vaker voorkomen. De regentijd begint rond september en oktober. Van december tot februari valt de meeste regen. Het park is zo groot dat een bezoek het beste enkele dagen kan duren, zodat u in alle rust de olifanten, nijlpaarden, apen, krokodillen, luipaarden, leeuwen, steenbokken en nog vele andere dieren kunt bewonderen.

Hoewel het Kruger nationaal park het bekendste park van Zuid-Afrika is, wordt Hluhluwe Imfolozi als het mooiste park beschouwd. Dit is ook het oudste wildpark van Afrika. Het park ligt in KwaZulu-Natal en bestaat uit heuvelachtig gebied dat is bedekt met klassieke savannes. Het noordelijke gedeelte van het park (Hluhluwe) is dichter bebost. In Imfolozi wordt u betoverd door de weidsheid en openheid van het landschap. Natuurlijk vindt u hier bekende Afrikaanse dieren als olifanten, leeuwen, buffels, luipaarden, nijlpaarden, hyena's, giraffes en zeldzame vogels. Maar het park is vooral bekend door de bescherming van de neushoornpopulatie.

Het oorspronkelijke gedeelte van Addo Elephant National Park is in 1931 gesticht, om een veilige haven te bieden voor de weinige (11) overgebleven olifanten uit de omgeving. Nu zijn hier zo’n 500 olifanten te bewonderen! U kunt hier een safari maken in een park waar, behalve de olifant, ook de rest van de big five leeft: de leeuw, de neushoorn, de buffel en het luipaard. De term slaat niet op de grootte van de dieren (een giraffe is bijvoorbeeld groter): het gaat om de dieren die het moeilijkst tijdens de jacht te doden zijn. Er leven hier onder andere ook antilopen, hartebeesten, zebra’s, leeuwen en hyena's, en de beschermde ‘vlerkloze mestkever’, een endemische soort van deze regio die vooral in dit park te vinden is. Addo Elephant National Park beslaat ongeveer 180.000 hectare en omvat verschillende landschapstypes, van de droge Karoo in het noorden die overgaat in riviervalleien tot aan het grootste aaneengesloten kustduinengebied ter wereld.

Het koninkrijk Eswatini is een bergstaatje half zo groot als Nederland gelegen tussen Mozambique en Zuid-Afrika. Het bergachtige noorden met toppen tot 1800 meter kent een gematigd klimaat, het subtropisch zuiden is heuvelachtig. Vanuit de hoofdstad Mbabane regeert koning Mswati III sinds 1986 als absolute heerser over het koninkrijk. Terwijl zijn 1,1 miljoen onderdanen in grote armoede leven, leeft de koninklijke familie in grote luister. De Mswati, zijn dertien vrouwen en vierentwintig kinderen, in Eswatini is polygamie nog toegestaan, wonen in paleizen, laten zich vervoeren in dure BMW's en baden luxe. De koning duldt geen politieke partijen en de oppositie wordt fel onderdrukt. Eswatini is niettemin een rustig en betrekkelijk veilig land; de bevolking vrolijk en vriendelijk. Ook al wil het volk meer zeggenschap, de monarch zullen ze niet verjagen. Hij personifieert de cultuur van Eswatini en symboliseert de eenheid van het land, waardoor onderlinge twisten als in andere Afrikaanse landen uitblijven.

In de vruchtbare provincie KwaZulu-Natal, het thuisland van de Zulu-bevolking, hebben in de 19e eeuw veel bloederige veldslagen plaatsgevonden tussen de voortrekkers, de Britten en de Zulu’s. In de omgeving van Dundee bevinden zich enkele van de beruchtste slagvelden uit de geschiedenis van Zuid-Afrika, zoals bijvoorbeeld Bloedrivier. Deze slag vond plaats op 16 december 1838. Aan de kant van de Boeren vielen 470 slachtoffers en maar liefst drieduizend Zulu's werden gedood. Het Voortrekkermonument in Tshwane herdenkt deze slag.

De Panoramaroute is ene van de highlights van Zuid-Afrika. U zult zich hier verbazen over het natuurschoon, de natuurlijke bezienswaardigheden en charmante plaatsjes. Een must see aan de Panoramaroute is God’s Window. Dit is een van de mooiste uitzichten. Bij helder weer kunt u kilometers ver over het laagveld kijken. In de buurt ervan staan de Three Rondavels. Deze drie vrijstaande ronde rotsformaties lijken op traditionele lokale hutten die ‘rondavels’ worden genoemd. Andere bijzondere plekken zijn de watervallen van Lisbon, de Berlin Falls en de Bourke’s Luck Potholes. Deze kolkgaten zijn overblijfsels van het hardere gesteente dat zichtbaar werd nadat de Blyde Rivier hier het zachte kalksteen had weggesleten. Het kolkende water dat hier door een nauwe passage in de kloof werd geperst, zorgde voor bijzondere ronde gaten in het gesteente. Deze gaten zijn vernoemd naar de goudzoeker Tom Bourke. Hij voorspelde terecht dat hier in de regio veel goud te vinden was. Een mooi voorbeeld daarvan is Pilgrim’s Creek. In dit riviertje werd veel goud gevonden. Al snel ontstond hier een stadje: Pilgrim’s Rest. Nu is het een nationaal monument waar u de oude gebouwen kunt zien die bijna honderd jaar lang gebruikt zijn door mijnwerkers.