Bezienwaardigheden Portugal

Aan de waterkant bij de Taag, waar u het zeegat kunt zien en van waar al die zeevaarders als Bartelomeus Díaz, Vasco da Gama en Pedro Cabral vertrokken, staat het klooster van São Jerónimo in de wijk Belém. Iedere steen van dit klooster vertelt het verhaal van het Portugese zeevaartverleden. Een verleden dat tot leven komt in de ontelbare details in de kloostergang die is aangekleed in de Manuelijnse stijl. De decoratiestijl, die is genoemd naar koning Manuel I, die aan het begin van de 16e eeuw opdracht gaf voor de bouw van het klooster. Scheepstrossen, karvelen, vogels, plantenmotieven, fabeldieren, als u lang kijkt naar de gedraaide zuilen en de ingevulde bogen van de kruisgang ziet u steeds weer nieuwe details en treedt u binnen in de wereld van de Portugese ontdekkingsreizigers.

Aan de oever van de Taag, in de Lissabonse wijk Belém, steekt het Monument der Ontdekkingsreizigers over de rivier uit. Aan het hoofd staat Hendrik de Zeevaarder, de Portugese prins die de grondslag heeft gelegd voor de grote Portugese ontdekkingsreizen. Als gouverneur van de Marokkaanse stad Ceuta was hij geïnteresseerd geraakt in het Afrikaanse continent en de scheepvaart; daardoor was hij vastbesloten om de nog onbekende Afrikaanse westkust te ontdekken. Hendrik rustte vele schepen uit voor ontdekkingsreizen. Met behulp van zijn financiering ontdekte zijn vloot onder meer de eilanden Porto Santo en Madeira, de Azoren en bereikten zijn mannen Kaap Bójador, Cabo Blanco en Cabo Verde. Meer dan tweeduizend mijl onbekende Afrikaanse kust werd in kaart gebracht. Hoewel Hendrik zelf nooit kapitein is geweest van een schip, noemden de Portugezen hem vol trots ‘de Zeevaarder’. Zonder zelf mee te varen legde hij de grondslag voor de Portugese wereldhandel. Hij veranderde Portugal in een rijke maritieme en koloniale macht en opende nieuwe wegen voor de scheepvaart.

Midden in het landbouwgebied van de Alentejo ligt Évora als een culturele oase omringd door wijngaarden, kurkeiken en olijfbomen. In 1986 werd de ommuurde stad door UNESCO uitgeroepen tot cultureel werelderfgoed. Wie een wandeling door Évora maakt, komt overal sporen tegen uit haar rijke verleden. Van een Romeinse tempel boven in de stad tot een standbeeld van Vasco da Gama, met in de sokkel een dankbetuiging van Natal in de Zuid-Afrikaanse taal. Het is heerlijk om door de smalle straatjes te dwalen langs de witgekalkte huizen met opengewerkte schoorstenen. Vaak eindigen de straatjes op pleinen die zijn ingelegd met blokjes wit en zwart marmer. Op het centrale plein Giraldo, genoemd naar de ridder die de stad op de Moren veroverde, is het bijna altijd gezellig druk.

In het centrum van Guimarães staat op de stadsmuur met grote letters AQUI NASCEU PORTUGAL; hier werd Portugal geboren. Guimarães is de wieg van de natie en de bewoners van de stad zijn er trots op dat in hun stad de eerste koning van Portugal werd geboren: Afonso Henrique. Deze dappere ridder promoveerde in de 12e eeuw het graafschap Portucale, dat onder de kroon van Castilië viel, tot een onafhankelijk koninkrijk. De symboliek van deze daad komt terug in het kasteel dat boven in de stad staat. In dit kasteel zag Afonso Henrique het levenslicht, voor het kasteel staat het imposante standbeeld van de eerste koning. Guimarães was niet alleen vroeger een geliefde stad voor de Portugese koningen, maar tegenwoordig ook voor reizigers vanwege het prachtige behouden middeleeuwse hart van de stad.

Coimbra, de stad met haar mooie profiel, gelegen op een heuvel aan de rivier de Mondego, geniet vandaag de dag vooral bekendheid als universiteitsstad. Voor de Portugezen is Coimbra ook de vroegere hoofdstad van het jonge koninkrijk Portugal, de stad van de poëzie en de beeldhouwkunst en de stad van de liefde van Pedro en Inês. De oudste Portugese universiteit, die ook één van de oudste universiteiten van Europa is, werd in 1537 definitief verplaatst naar Coimbra. Dit bracht een nieuw kunstzinnig elan met zich mee dat zich met name uitte in de weelderige barokke bibliotheek. Een diplomaat uit de 19e eeuw noemde dit gebouw de mooiste, rijkst versierde bibliotheek die hij ooit had gezien. Op de vergulde planken van de bibliotheek staan 250.000 werken die wetenschappelijke kennis van verschillende studies bevatten.

Fátima is één van bekendste Mariavereringslocaties: pelgrims uit de hele wereld komen naar dit Portugese bedevaartsoord om de verschijning van Maria te herdenken. Drie herderskinderen, Jacinta, Francisco en Lúcia, waren hier in de periode van mei tot oktober van het jaar 1917 getuige van verschillende verschijningen van de Heilige Maagd Maria, Nossa Senhora do Rosário. De wereldwijde bekendheid van Fátima is vooral toegenomen tijdens het pausdom van Johannes Paulus II, die een vereerder was van Onze Lieve Vrouw van Fátima.

Aan de kade van de rivier de Douro vindt u de mooiste terrassen. Onder het genot van een glaasje port of een ‘fino’, een Portugees tapbiertje, heeft u een prachtig uitzicht op de indrukwekkende gietijzeren brug die de oevers van de Douro met elkaar verbindt. Op de andere oever liggen de portkelders van de bekende porthuizen, zoals Sandeman, Burmester, Cálem en Barros, en op de rivier varen de voormalige portschepen. Dit is een goede plaats voor een aperitiefje voordat u achter de kade in de smalle straatjes een typisch Portugees restaurant zoekt om heerlijk te dineren.

De Torre de Belém werd in het begin van de 16e eeuw opgericht als verdedigingstoren, onderdeel van de verdedigingswerken rondom Lissabon. Én om de ontdekkingsreizen van Vasco da Gama te herdenken: vandaar ook de zeer rijke decoratie. De toren stond oorspronkelijk op een eilandje in de Taag, maar na de grote aardbeving van 1755 veranderde de loop van de rivier en nu ligt hij vrijwel direct aan de kade.

De Algarve strekt zich uit over het zuiden van Portugal. Hier vindt u okerkleurige kliffen, door water en wind gevormde rotsen en mooie zandstranden. Maar ook heerlijke kleine onontdekte stadjes in het binnenland!

Wat hebben de uitwendige brandstoftank van de space shuttle Columbia, een Amerikaanse honkbalknuppel en honderden sandaalzolen met elkaar gemeen? In dit alles is Portugees kurk verwerkt. Portugal is de grootste producent van kurk ter wereld en levert ongeveer de helft van de wereldproductie. De meeste kurkeiken staan in de landbouwstreek van de Alentejo. Voor de boeren in deze streek is kurk een belangrijke bron van inkomsten. In de zomer komen ze met de hele familie naar de landerijen om de schors van de boom te trekken. Vaak verblijven ze dan een paar weken tussen de kurkeiken in een caravan of tent. Als een kurkeik ongeveer 15 jaar oud is, kan de schors van de stam worden verwijderd. Als de stam eenmaal ontdaan is van de schors, kleurt die prachtig roodbruin, en is het een genot om door het landschap van de Alentejo te rijden. De schors wordt overgebracht naar de kurkfabrieken, waar de schors wordt gekookt om het elastisch te maken, daarna kan de kurk voor de meest uiteenlopende doeleinden worden gebruikt: van sandaalzolen tot space shuttles!

In welk seizoen u ook naar Madeira reist, door het aangename klimaat staat er altijd wel iets op dit eiland in bloei. De combinatie van het subtropisch klimaat en de mengeling van inheemse en uitheemse planten levert prachtige tuinen op. Niet voor niets wordt Madeira met de prachtige bloemen en planten een “drijvende tuin” genoemd.