Bezienwaardigheden IJsland

De moderne hoofdstad Reykjavik, met de vele winkels, musea en uitstekende restaurants, vormt een schril contrast met het verlaten IJslandse landschap. Deze bruisende stad is het levendige middelpunt van IJsland en de meest noordelijke hoofdstad ter wereld! Eind 9e eeuw vestigden zich hier de eerste, permanente bewoners van IJsland: de Noorse Viking Ingólfur Arnarson met zijn vrouw en slaven. Toen deze Viking de zuidkust van IJsland naderde, gooide hij naar oud Noors gebruik twee pilaren van zijn troon overboord, in de overtuiging dat de goden deze pilaren zouden laten aanspoelen op een geschikte plaats waar hij zijn boerderij zou kunnen bouwen. Ingólfur vond ze terug in een baai in het zuidwesten van IJsland, waar hij zich in 874 definitief vestigde. Hij zag de opkomende stoom van onderaardse warmwaterbronnen aan voor rook, en noemde de plek ‘Rookbaai’, oftewel Reykjavik. Behalve een rijk aanbod aan winkels en gezellige restaurants is er ook op cultureel gebied genoeg te beleven! De Hallgrimskerk en het moderne stadhuis, dat aan het Tjörninmeer ligt, zijn absolute aanraders!

De uitbarsting van de vulkaan Eyjafjallajökull (‘eilandberggletsjer’) in 2010 maakte de hele wereld voor eens en voor altijd duidelijk dat IJsland bovenop een geologische hotspot ligt. Wekenlang bepaalde de uitbarsting het wereldnieuws, vooral doordat het vliegverkeer wereldwijd ontregeld was. De Eyjafjallajökull-vulkaan is een met ijs bedekte stratovulkaan die gemiddeld elke paar honderd jaar tot uitbarsting komt. De laatste drie vulkaanuitbarstingen vonden plaats in 920, 1612 en in de periode van 1821 – 1823. Deze uitbarstingen leidden alle drie tot uitbarstingen van de Katla-vulkaan, die door een bergpas verbonden is met de Eyjafjallajökull. De heftige erupties van de Eyjafjallajökull-vulkaan die in april 2010 wereldwijd nieuws waren, zijn typisch IJslands. In het bezoekerscentrum aan de voet van wellicht de beroemdste vulkaan ter wereld kunt u aan de hand van foto- en filmmateriaal ervaren wat de invloed van de erupties zijn geweest op de nabije omgeving, het eiland en op de gehele wereld.

In IJsland vindt u meer dan tienduizend watervallen. Zonder meer een van IJslands meest gekoesterde watervallen is de Gullfoss, de ‘gouden waterval’, die de bezoeker trakteert op een adembenemend schouwspel. Het wassende water, zo’n 80 tot 140 m3 per seconde, stort zich hier via twee treden met groots lawaai 32 meter de diepte in. Uiteraard is de verleiding groot geweest om de kracht van het water in te zetten voor het opwekken van hydro-elektriciteit. Het leek er daarom even op dat dit prachtige stukje natuur zou verdwijnen, maar wegens geldgebrek liep dit project echter op niets uit. Een verhaal dat de ronde doet, is dat de Gullfoss gered werd dankzij een jong meisje dat dreigde zichzelf in de waterval te werpen. Gelukkig is de ‘gouden waterval’ nu een nationaal monument.

Via paden is de spectaculaire waterval te voet te bereiken. In de zomer zorgt verstuiving van het water regelmatig voor een regenboog. Dit maakt het uitzicht uiteraard alleen nog maar fraaier. In de winter is Gullfoss een stuk stiller, doordat de waterval grotendeels bevroren is. De prachtige, unieke ijskunstwerken die dit oplevert, maken veel goed. Samen met het omliggende landschap, dat majestueus en vol mysterie is, is een bezoek aan Gullfoss een bijzondere ervaring.

Alle geisers in de wereld, inclusief keuken- en badgeisers, zijn vernoemd naar de bekendste springbron van IJsland, Geysir. Geysir komt van het woord ‘gjosa’, dat ‘spuiten’ betekent. De springbron zou rond het einde van de 13e eeuw zijn ontstaan als gevolg van verscheidene aardbevingen, die gepaard gingen met een vulkaanuitbarsting. Vroeger spoot Geysir ieder half uur een waterstraal van 40 tot 60 meter hoog, soms minutenlang. De gewoonte om zeep in geisers te gooien om ze te laten spuiten, heeft echter de waterhuishouding van sommige geisers zodanig ontregeld, dat ze nu ‘slapende’ zijn. Zo ook tot voor kort de Geysir. Sinds 1916 was deze beroemde springbron inactief en werd hij alleen enkele keren onder grote belangstelling met zeep ‘tot leven gewekt’. Maar Moeder Natuur besloot zelf een handje te helpen: na twee grote aardbevingen in Zuidwest-IJsland in 2000 is Geysir weer enigszins tot leven gekomen.

Het jongst bewoonde land van Europa heeft met Thingvellir de oudste volksvertegenwoordiging, de Alþing. Deze plek op IJsland werd in het jaar 930 door de boerenleiders, godar, zorgvuldig uitgekozen. Thingvellir was in de zomer vanaf alle windstreken goed bereikbaar per paard, had genoeg plek om tenten op te slaan, met water en gras voor de paarden op de grote vlakte die niemand toebehoorde. De rechte bergwanden vormen een lange kloof waar twee zomerweken lang mensen stonden te luisteren hoe de wetspreker eenderde van de IJslandse wetten voordroeg. De goede akoestiek vanaf de Lögberg werkt nog, probeer het maar! Het Alþing fungeerde ook eeuwenlang als hoogste rechtbank. Na eeuwen van buitenlandse overheersing heeft IJsland zich in 1944 opnieuw een vrij land verklaard. Natuurlijk door een wetspreker vanaf de Lögberg!

Midden in het grillige IJslandse lavalandschap liggen de heilzame warmwaterbaden van de Blue Lagoon. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, is de Blue Lagoon geen natuurlijke warmwaterbron. Het mineraalrijke warme water is afkomstig van de naastgelegen geothermische energiecentrale. Het overtollige water wilde de centrale in de grond weg laten stromen, maar doordat de ondergrond van lava is ontstond er min of meer per ongeluk een meer. Al lange tijd dichten mensen die in dit meer gezwommen hebben, een heilzame werking aan het mineraalrijke water toe. Het water heeft het hele jaar door een temperatuur van 37 tot 39 graden, waardoor het ook in de winter een genot is om in het water te dobberen.